مداخله کشورهای عربی سد راه ثبت جهانی بادگیرهای یزد - مجله سلو بلاگ

به گزارش خبرنگاران، بادگیرها، سازه های تاریخی و منحصربفرد شهر جهانی یزد هستند به طوری از گذشته نیز این دیار کهن به شهر بادگیرها معروف بوده است.

این سازه های خشتی و زیبا که به عنوان یکی از گسترده ترین جاذبه های یزد به شمار می آید، همانطور که جلال آل احمد مورخ و ایران شناس برجسته نیز بدان اشاره می نماید در وهله اول توجه هر رهگذری را به خود جلب می نماید.

بادگیرها که همیشه بر پشت بام و بلندای خانه ها و بناهای دیگری مانند آب انبارها خودنمایی می نماید، در واقع سیستم های منحصر بفرد سرمایشی و سازگار با اقلیم دیار تقتیده کویر مرکزی ایران و از ابداعات شگفت نیاکان این سرزمین به شمار می آمده است.

این بناهای مکعبی شکل و گلین که روزگاری با تغییر جهت باد به داخل صحن و سرای خانه ها به مانند کولرهایی طبیعی عمل می کردند، امروزه در تقابل با پیشرفت تکنولوژی سیستم های سرمایشی، دیگر کارایی چندانی جز در نمای ظاهری ساختمان ها حتی در معماری نوین یزد ندارند.

البته بسیاری از این سازه های خاص تاریخی در استان یزد به دلیل ویژگی های منحصربفردشان در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده اما هنوز مجموعه این آثار به رغم کوشش های اجرا شده موافقت یونسکو برای درج در آقثار جهانی را جلب ننموده است.

سید مصطفی فاطمی مدیر کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان یزد با اشاره به این ناکامی در گفت وگو با خبرنگار خبرنگاران، اظهار می نماید: 10 سال از کوشش برای ثبت جهانی بادگیرها با عنوان ثبت فن آوری ساخت بادگیر می گذرد ولی علی رغم ارسال پرونده مذکور به یونسکو، به دلیل مداخله و اعتراض نمایندگان کشورهای عربی به ویژه امارات متحده عربی تاکنون محقق نشده است.

وی به پژوهش های متعدد اجرا شده در این رابطه و همچنین مطالعات یکی از اساتید یزدی ساکن کانادا در مورد ریشه یابی واژه بادگیر در ادبیات اشاره می نماید و می گوید: متأسفانه علی رغم تمام این تفاسیر پرونده ثبت جهانی بادگیرها در فهرست آثار معنوی یونسکو متوقف شده است.

فاطمی از کوشش برای طرح مجدد پرونده ثبت جهانی بادگیرهای یزد در یونسکو خبر می دهد و خاطرنشان می نماید: البته به دلیل تعدد پرونده های در نوبت جمهوری اسلامی ایران به یونسکو، این طرح با تعلل روبرو شده ولی در حین حال اداره کل میراث فرهنگی استان بارها برای همکاری جهت تکمیل و به جریان افتادن این پرونده اعلام آمادگی نموده است.

وی از روند تکامل بادگیرها از فلات مرکزی به سایر نقاط ایران به عنوان مهمترین دست یافته ی تحقیقات اجرا شده برای ثبت جهانی این سازه نیز یاد می نماید و می گوید: روند تکامل بادگیرها بر اساس مستندات موجود از یزد، کرمان و سمنان آغاز و پس از آن به سمت شهرهای حاشیه خلیج فارس و هرمزگان و در نهایت به کشورهای عربی به ویژه کویت، عمان و سایر کشورهای عربی راه یافته است.

وی معتقد است که ایجاد بادگیر قطعاً از زندگی مردمان دیار کویر شکل گرفته و در این رابطه تصریح می نماید: گرمای شدید و موضوع بقا در این سرزمین، مردم مناطق کویری ایران را به سمت پیدایش چنین ابداعاتی سوق داده به نحوی که بنا بر پژوهش های اجرا شده در ابتدا اقدام به حذف یکی از دیوارهای ساختمان هایشان و ایجاد تالارها و طاق ها کردند و در ادامه به ویژه در عصر ایلخانی، این تالارها بلندتر شدند تا تهویه هوا را بهتر انجام دهند.

مدیر کل میراث فرهنگی یزد ادامه می دهد: پس از آن که زیرزمین ها به عنوان دریچه هایی در تهویه هوا بکار گرفته شدند، بادگیرهای یک طرفه ابداع شد و سپس بادگیرهای چند ضلعی، دایره ای و سایر بادگیرها شکل گرفتند که تمامی انواع آن در یزد وجود دارد.

فاطمی در خاتمه نیز قدمت تکنولوژی بادگیر را بیش از تصورات کنونی می داند و در این باره بیان می نماید: بادگیر با عنوان بادآفره در اشعار رودکی که متعلق به قرن ششم هجری است نیز دیده می گردد که بیانگر قدمت افزون تر این سازه ها در کشورمان است.

bestcanadatours.com: مجری سفرهای کانادا و آمریکا | مجری مستقیم کانادا و آمریکا، کارگزار سفر به کانادا و آمریکا

pariha.com: پریها مجله گردشگری، خبری، موفقیت، آشپزی و سرگرمی میباشد.